Πριν από αρκετά χρόνια μια ομάδα αστρονόμων από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϋ ανακάλυψαν ένας δίσκο πρωτοπλανητικών υλικών να περιβάλλει το νεαρότερο στη Γη άστρο. Καταλογραφημένο με την ονομασία ΑU Μικροσκόπιου το άστρο αυτό βρίσκεται σε απόσταση 33 ετών φωτός και έχει ηλικία 12 μόνο εκατομμυρίων ετών, όταν σε σύγκριση ο Ήλιος μας έχει ηλικία 4,6 δισεκατομμυρίων ετών. Οι φωτογραφίες του δίσκου των υλικών αποτελούν μία τουλάχιστον ένδειξη για την πιθανή δημιουργία εκεί ενός πλανητικού συστήματος κάποια στιγμή στο μέλλον. Το μητρικό άστρο είναι ένας κόκκινος νάνος με το ήμισυ της μάζας που έχει ο Ήλιος, ενώ ο δίσκος των υλικών του εκτείνεται σε απόσταση 210 φορές την απόσταση που έχει η Γη από τον Ήλιο μας.

Στο παρελθόν είχαν εντοπιστεί κι άλλα άστρα με παρόμοιους δίσκους υλικών. Το 1983, για παράδειγμα, ο Αστρονομικός Δορυφόρος Υπέρυθρης Ακτινοβολίας IRAS ανακάλυψε ένα δίσκο υλικών γύρω από το άστρο Βέγα στον αστερισμό της Λύρας σε απόσταση 26 ετών φωτός απο μας. Ο Βέγας έχει διπλάσια μάζα απ' ότι ο Ήλιος και 60 φορές μεγαλύτερη λαμπρότητα. Είναι το τρίτο λαμπρότερο άστρο στον ουρανό όπως φαίνεται από τη Γη μας, και έχει ηλικία ενός δισεκατομμυρίου ετών. Ο δίσκος των υλικών που ανακάλυψε ο IRAS και που εκτείνεται σε μιαν απόσταση 12 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων από τον Βέγα, ίσως να μην είναι μια καθαρή απόδειξη της δημιουργίας εκεί ενός ολόκληρου πλανητικού συστήματος. Ήταν πάντως η πρώτη καθαρή απόδειξη για την ύπαρξη στερεών αντικειμένων γύρω από κάποιο άλλο άστρο.

Ένα χρόνο αργότερα μια άλλη φωτογραφία του άστρου βήτα στον νότιο αστερισμό του Οκρίβαντα, και σε απόσταση 62 ετών φωτός από τη Γη, μας έδειξε την ύπαρξη ενός παρόμοιου δίσκου υλικών. Ο δίσκος αυτός εκτείνεται σε απόσταση 60 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων από το άστρο, και αποτελείται από παρόμοια υλικά από τα οποία αποτελούνται και οι πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος. Το άστρο αυτό έχει υλικά 2,5 φορές περισσότερα απ’ όσα έχει ο Ήλιος μας, ενώ η ηλικία του δεν πρέπει να υπερβαίνει τις μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια, πράγμα που σημαίνει ότι είναι στα αρχικά ακόμη στάδια της ζωής του.

Όλα δείχνουν ότι η δημιουργία πλανητικών συστημάτων είναι ένα συνηθισμένο φαινόμενο που συμβαίνει στα αρχικά στάδια της γέννησης των περισσοτέρων άστρων.  Αν κάτι τέτοιο αληθεύει πραγματικά, τότε το Σύμπαν πρέπει να περιλαμβάνει τρισεκατομμύρια τρισεκατομμυρίων πλανήτες.  Μερικοί μάλιστα απ' αυτούς θα πρέπει να έχουν όχι μόνο την κατάλληλη απόσταση από το γονικό τους άστρο, αλλά και το σωστό μέγεθος και την απαραίτητη σύνθεση για την δημιουργία και την συντήρηση ζωής.  Ζωής, η οποία εξελισσόμενη θα έχει δημιουργήσει κι άλλους παρατηρητές που, όπως εμείς, θα πρέπει να αναρωτιόνται αν πράγματι υπάρχει ζωή και σε κάποιον άλλο πλανήτη στο απέραντο Σύμπαν στο οποίο κατοικούμε.

Photo credits: NASA

π