Είναι πολλοί οι δεσμοί ανάμεσα στην καλή τέχνη της Μουσικής και την επιστήμη της Φυσικής. Τα δύο αυτά κορυφαία πνευματικά επιτεύγματα του ανθρώπου μοιράζονται εκτεταμένο κοινό υπόβαθρο όσον αφορά στους ήχους, στα όργανα με τα οποία παράγονται και τους τρόπους που συνδυάζονται όλ’ αυτά.

Το ύψος, η χροιά, η ένταση και η διάρκεια, όπως και η διαδοχή, η επαλληλία και ο ρυθμός των ήχων, αλλά και τα φυσικά και τεχνικά χαρακτηριστικά των μέσων παραγωγής τους, δηλαδή των μουσικών οργάνων, ακόμα και των χώρων όπου παίζεται η Μουσική, καταλήγει να είναι πεδία της Φυσικής. Από την άλλη πλευρά, η φύση είναι γεμάτη ήχους, όπως του ανέμου, των υδάτων, των πουλιών, των ζώων και των ανθρώπων, των σεισμών, των κατολισθήσεων, των κλαδιών καθώς καίγονται κ.ά. Ήχους τους οποίους συλλαμβάνουμε με διατάξεις που η Φυσική ανέπτυξε και μπορούμε στη συνέχεια να τους μελετούμε και να τους αξιοποιούμε.

Πέραν τούτων, υπάρχουν και οι ψευδοήχοι, δηλαδή οι ταλαντώσεις άλλων φυσικών μεγεθών στη Γη και το Διάστημα, όπως οι περιστροφές των αστέρων νετρονίων, τις οποίες ηχοποιούμε και πέραν της ικανοποίησης που αυτό μας δημιουργεί και της χρησιμότητας που είναι δυνατόν να προκύπτει, μπορούμε να τις αξιοποιούμε και αυτές σε μουσικές συνθέσεις.

Επιπλέον, πριν από 2600 χρόνια, ο Πυθαγόρας από τη Σάμο, ως φιλόσοφος και μέγας μαθηματικός, συνειδητοποίησε ότι μόλις χτυπούσε μια χορδή σε συγκεκριμένες υποδιαιρέσεις του μήκους της, παράγονταν «μαγικές» φυσικές νότες. Επινόησε μια σχέση που συνέδεε τις νότες με τους αριθμούς. Οι αριθμοί -η ουσία των μαθηματικών- κυβερνούσαν, πλέον, τη μουσική: η αρμονία της ψυχής προέκυπτε μέσα από την αρμονία των αριθμών. Και η ψυχή ήταν μόνο ένα από τα ενδιαφέροντα του Πυθαγόρα.
Οι μαθητές του, οι Πυθαγόρειοι, ερμήνευαν -μέσα από τα μαθηματικά και ειδικά τους αριθμούς- την κρυφή τάξη του Σύμπαντος, και απέδιδαν στη μυστικιστική πυθαγόρεια οκτάβα την ενότητα όλων των δυνάμεων και των δραστηριοτήτων του φυσικού κόσμου. Η "μουσική των σφαιρών" ήταν η μαθηματική ερμηνεία για τους ήχους που παράγονταν από την περιστροφή των πλανητών στο ουράνιο στερέωμα - όλα τα φαινόμενα αποδίδονταν σε συνδυασμούς παλλόμενων μικροσκοπικών χορδών, οι ταλαντώσεις των οποίων παρήγαν σωματίδια που αντιστοιχούσαν σε νότες .

…Μουσική υπάρχει παντού λοιπόν είτε όταν χρησιμοποιούμε τα μουσικά όργανα ή όταν γινόμαστε και εμείς οι ίδιοι μέρος της μελωδίας… Και επειδή είναι πρόβλημα της ζωής όταν της λείπει η μουσική υπόκρουση, φροντίστε πάντα να ντύνετε με τις ωραιότερες μελωδίες τις στιγμές σας…

Ξεκινήστε από το Κέντρο Επιστήμης και Τεχνολογίας.

Κάθε Σαββατοκύριακο.

Στο Ίδρυμα Ευγενίδου!

κετ