Το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb χτυπήθηκε από έναν μικροσκοπικό μετεωροειδή στις 22-24 Μαΐου, όταν ένα διαστημικό πετραδάκι προσέκρουσε σε ένα από τα 18 εξάγωνα τμήματα του κύριου κατόπτρου του. Η NASA αποκάλυψε το συμβάν τον Ιούνιο, σημειώνοντας ότι το μέγεθος αυτής της διαστημικής σκόνης ήταν μεγαλύτερο απ’ όσο προέβλεπαν οι σχετικές μελέτες που υλοποιήθηκαν πριν από την εκτόξευση του τηλεσκοπίου.

Η ανάλυση του συμβάντος αυτού περιγράφεται αναλυτικά σε έκθεση που δημοσιοποιήθηκε στις 12 Ιουλίου και περιγράφει τα όσα έμαθαν οι επιστήμονες κατά την λειτουργία του τηλεσκοπίου στην διάρκεια των πρώτων έξι μηνών του στο Διάστημα. Απ’ ό,τι φαίνεται, η συνολική επίδραση στην λειτουργία του τηλεσκοπίου είναι ευτυχώς μικρή. Παρολ’ αυτά,  η έκθεση περιγράφει τη διερεύνηση που συνεχίζει να υλοποιείται, προκειμένου να εκτιμηθούν οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις από την μελλοντική σύγκρουση μικρομετεωροειδών με το τηλεσκόπιο.

Σύμφωνα με την έκθεση, το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb έχει ήδη «χτυπηθεί» 6 φορές, δηλαδή με ρυθμό 1 φορά τον μήνα, όπως ακριβώς προέβλεπαν οι σχετικές μελέτες που είχαν υλοποιηθεί πριν από την εκτόξευσή του. Ορισμένες από τις παραμορφώσεις που προκαλούνται από αυτές τις συγκρούσεις μπορούν να αντιμετωπιστούν μέσα από την διόρθωση της ευθυγράμμισης των κατόπτρων. Παρολ’ αυτά, το ένα από αυτά τα έξι χτυπήματα «προκάλεσε σημαντική μη διορθώσιμη αλλαγή στη συνολική εικόνα» του εξάγωνου τμήματος C3 του κύριου κατόπτρου.

Ευτυχώς, όμως, η επίπτωση της βλάβης αυτής στην συνολική λειτουργία του τηλεσκοπίου είναι μικρή, «επειδή επηρεάστηκε μόνο ένα μικρό τμήμα της περιοχής του». Τα υπόλοιπα 17 εξάγωνα τμήματα του κύριου κατόπτρου παραμένουν άθικτα και οι μηχανικοί μπόρεσαν να τα ευθυγραμμίσουν εκ νέου, εξουδετερώνοντας το μεγαλύτερο μέρος της ζημιάς.

Οι μηχανικοί εξακολουθούν να διερευνούν την συχνότητα τέτοιων συμβάντων, καθώς «δεν είναι ακόμη σαφές αν το χτύπημα του Μαΐου 2022 στο τμήμα C3 ήταν ένα σπάνιο γεγονός», όπως αναφέρεται στην σχετική έκθεση. Σύμφωνα με το περιοδικό Nature, πάντως, οι επιστήμονες και μηχανικοί του τηλεσκοπίου παρακολουθούν πιθανά μελλοντικά συμβάντα που μπορεί να προκαλέσουν βλάβες, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα την διέλευση του τηλεσκοπίου το 2023-24 μέσα από τα σωματίδια που άφησε πίσω του ο κομήτης του Χάλεϊ.

Πηγές: Science Performance release notes DRAFT (arxiv.org)

Surprising dust strike on Webb telescope has scientists on alert (nature.com)

Φωτογραφία: Καλλιτεχνική αναπαράσταση του τηλεσκοπίου James Webb

Credit: NASA GSFC/CIL/Adriana Manrique Gutierre

π