Στο Σύμπαν τα μικροσκοπικά κόκκινα άστρα είναι πολύ πιο πολλά και θα επιζήσουν περισσότερο απο οποιοδήποτε άλλο είδος άστρου.  Τι όμως πρόκειται να συμβεί σ'αυτού του είδους τ' άστρα όταν "τελειώσει" πιά το υδρογόνο τους; Οι υπολογισμοί μας μάς λένε ότι σε 100 δισεκατομμύρια χρόνια, όταν ένα κοκκινωπό άστρο θα έχει δαπανήσει το ένα δέκατο του υδρογόνου του, θ'αρχίσει ν'αλλάζει.  Το ήλιο που σχηματίστηκε απο την συγχώνευση των ατόμων του υδρογόνου συλλέγεται στο κέντρο, μέχρις ότου το υδρογόνο που απομένει δεν είναι αρκετό για να συνεχίσει την αντίδραση. Παρ'όλα αυτά η βαρύτητα συνεχίζει να πιέζει το άστρο προς τα μέσα, και το κέντρο γίνεται έτσι ακόμη πιό θερμό.  Οσο πιό θερμό γίνεται το κέντρο, τόσο πιό μεγάλη είναι η πίεση προς τα έξω και το άστρο προσαρμόζεται στις νέες αυτές πιέσεις με το ν'αρχίσει να εξογκώνεται και να γίνεται πιό λαμπρό.  Μετατρέπεται σιγά-σιγά σε δώδεκα φορές πιό μεγάλο απ'οτι ήταν πρίν και εκατό φορές πιό λαμπρό.  Μετατρέπεται έτσι σ'έναν κόκκινο γίγαντα. Δισεκατομμύρια όμως χρόνια αργότερα, όταν και τα τελευταία υπολείμματα των πυρινικών του καυσίμων θα έχουν τελειώσει, θα αρχίσει να συστέλεται και να μικραίνει.  Ετσι σιγά-σιγά, μετατρέπεται σε άσπρο νάνο με το μέγεθος της Γής μας.  Σ' αυτή όμως την κατάσταση, η πυκνότητά του είναι τόσο μεγάλη ώστε ένα κουταλάκι απο την ύλη του θα "ζυγίζει" περισσότερο απο ενα τόνο. Μετά απο δεκάδες δισεκατομμύρια χρόνια, το άστρο αυτό θα έχει μεταβληθεί σ'έναν άψυχο μαύρο νάνο.  Σε μιά σκοτεινή σφαίρα, απο πυκνότατα πακεταρισμένα υλικά, χωρίς ενέργεια, χωρίς φώς, που θα κινείται σιωπηλά στο διαστημικό χώρο.

π